GRAAFF-REINET NUUS - Shamwari, deel mee dat twintig aasvoëlkuikens reeds in hierdie tweede broeiseisoen gebore is.
Dié 20 aasvoëlkuikens verteenwoordig 'n belangrike mylpaal vir aasvoëlbewaring in Suid-Afrika, wat demonstreer dat hervestigde aasvoëls floreer in hul nuwe tuiste.
Hierdie teelsukses kom net meer as 'n jaar nadat Vulpro die grootste aasvoëlhervestiging ooit voltooi het toe 160 voëls oor 1 042 km vanaf hul fasiliteit in Hartebeespoort na pasgemaakte omheinings by Shamwari vervoer is.
Waardevolle teelprogram
Aasvoëls, wat 'n opdraande stryd om oorlewing voer teen mensgeïnduseerde bedreigings soos vergiftiging, botsings met kraglyne en windturbines, plant van nature stadig voort.
"Aasvoëls lê slegs een eier per jaar gedurende die broeiseisoen," verduidelik Kerri Wolter, uitvoerende hoof van Vulpro.
"Kaapse aasvoëls bereik eers seksuele volwassenheid op ongeveer sewe jaar oud, witrug-aasvoëls 'n bietjie vroeër en lappiesgesig-aasvoëls dikwels langer as sewe jaar."
"Dit is belangrik om daarop te let dat wanneer aasvoëls tot kritieke vlakke verminder, hulle ook ophou teel," sê Wolter van die wêreld se grootste Afrika-aasvoël-teelprogram in gevangenskap.
In die lig van verwoestende afname in aasvoëlbevolkings regoor Afrika, het Vulpro hul teelprogram in gevangenskap in 2015 van stapel gestuur toe geen soortgelyke inisiatiewe in Suid-Afrika bestaan het nie en toe die meeste ander organisasies uitsluitlik op bedreigingsvermindering gefokus het.
Vandag het hulle ongeveer 300 individuele voëls in hul sorg. Hulle is die wêreld se grootste Afrika-aasvoël-teelprogram in gevangenskap en doen baanbrekerswerk met innoverende bewaringsmetodes wat nuwe standaarde stel vir aasvoëlherstelpogings wêreldwyd.
"Wat so spesiaal is aan ons program," sê Wolter, "is dat al ons nie-vrylaatbare gestremde voëls steeds waarde kan hê.
Hulle sit nie net in 'n omheining en word besigtig of op 'n bateregister gehou nie; hulle word gebruik om tot die oorlewing van hul wilde eweknieë by te dra."
Die teel van aasvoëls in gevangenskap is nooit formeel as 'n bewaringsinstrument in Suid-Afrika erken voordat hierdie program van stapel gestuur is nie.
Vir jare is die VSA en Europese teel-inisiatiewe in gevangenskap gevolg om te leer, te verfyn en te laat groei met die volle begrip en kennis dat, indien 'n krisis Afrika tref, ’n teelprogram kan voorkom dat sommige aasvoëlspesies uitsterf.
Tien jaar later is die bedreiging ’n realiteit, sê Wolter.
Saggeaard
Die bestuur van 'n suksesvolle teelprogram vereis 'n begrip van aasvoëlgedrag en -biologie.
Die voëls is monogaam, en teelpare deel verantwoordelikhede vir nesbou, inkubasie en kuikengrootmaak oor 'n uitmergelende inkubasietydperk van 54 dae.
"Soms baklei hulle oor wie die kuiken versorg of wie die eier uitbroei.
Hulle baklei vir daardie verantwoordelikhede," merk Wolter op. "Vir my is dit nogal oulik. Teling wys my altyd hoe broos en hoe saggeaard hulle is."
Die program gebruik gesofistikeerde tegnieke, insluitend dubbelkoppel, waar die verwydering van die eerste eier voëls kan stimuleer om 'n tweede een te lê.
Dit verdubbel die voortplantingsuitset.
"Die sleutel tot enige teelprogram in gevangenskap is baie, baie streng rekordhouding," beklemtoon Wolter. "Jy moet weet watter eier, en watter kuiken, moet teruggaan na watter paar."
" Vulpro se benadering put belangrike lesse uit die Asiatiese aasvoëlkrisis, waar vertraagde optrede amper tot algehele uitsterwing gelei het.
Hierdie teelprogram het gewys dat dit nooit te vroeg is om 'n stigtingspopulasie van spesies te begin voordat jy voëls uit die natuur moet neem nie," verduidelik Wolter.
"Dit neem jare voor 'n teelprogram werklik as suksesvol beskou kan word."
Hy sê aasvoëls is groot prehistoriese tipe voëls, en dis bykans ondenkbaar dat hulle 'n eier kan uitbroei sonder om dit te vergruis.
"Hulle is ongelooflik saggeaarde en vreedsame wesens."
Die hoop van 'n hele spesie is vasgevang in die aasvoëls wat op slegs ongeveer nege maande oud vrygelaat word.
Die verantwoordelikheid om hul eie soort te red, lê op hierdie kwesbare jongelinge.
Ekologies onontbeerlik
Aasvoëls speel 'n belangrike rol in die ekosisteem en 'n wêreld sonder hulle sou beduidende ekologiese en gesondheidsimplikasies hê.
Deur vinnig van karkasse ontslae te raak, kan hulle die verspreiding van siektes soos miltsiekte, botulisme en hondsdolheid onder wildlewe en mense voorkom.
Hul afwesigheid sou ook lei tot 'n toename in ander aasdiere, soos wilde honde en rotte, wat minder doeltreffend is om van karkasse ontslae te raak en siektes kan dra wat skadelik is vir mense en vee.
Vulpro is toegewy aan die beskerming van Afrika se aasvoëlbevolkings deur redding, rehabilitasie, gevangenisteling, navorsing, bevolkingsmonitering en opvoeding.
‘Ons bring jou die nuutste Tuinroete, Hessequa, Karoo nuus’
